[ ج ِ ع ِرْ ر ] (ع اِ) کون . دبر. (منتهی الارب ). جعراء. ◄ کلمه ٔ ذم است که لئیم و ناکس را بدان دشنام دهند. ◄ نام یکی از بازیهای کودکان عرب است و آن چنان باشد که دو کودک، کودکی را بر دستهای خود برداشت ...

[ ت َ ع َرْ ری ] (ع مص ) برهنه شدن . (تاج المصادر بیهقی ) (زوزنی ) (دهار) (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). ◄ خالی گردیدن از چیزی . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). ...

[ ع ُ ری ی ] (ع ص ) دروغگوی . (منتهی الارب ). کذب . (اقرب الموارد). ◄ (اِ) بلا و سختی . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد).

(اِخ ) ابوعبداﷲ سعدبن نوفل جاری . از عمال و حکام عمر بود. (الانساب سمعانی ).

[ ج َ ری ی ] (ص نسبی ) مقابل قَدَری . خلاف قَدَری . قسری . ضروری . غیراختیاری . غیرارادی . ◄ کسی که پیرو عقیده ٔ جبر باشد. پیروان مذهب جبر. آنکه به جبر مذهبی معتقد باشد : گفت : مؤمن بشنو ای جبری خطاب ...

[ ج ُ ] (ع اِ) نوعی از آبله که بر اقدام اطفال پدیدآید. به فارسی چیچک گویند و در صراح بضم اول و فتح ثانی و فتحتین هم آمده است .(آنندراج ) (غیاث اللغات ). دانه های ریز قرمزرنگی است که سر آنها سفید است و ...

[ ج َ ] (ص نسبی ) منسوب است به جذرة که بطنی است از کعب بن القین . (از الانساب سمعانی ) (از لباب الانساب ).

[ ج َ زَ ] (اِخ ) عبدالکریم بن ابی مخارق . رجوع به لباب الانساب شود.

[ ج َ ] (ص نسبی ) نسبت است به جسر که بطنی است از عنزة. (از لباب الانساب ). گروهی از رجال حدیث منسوب بدانجا هستند. رجوع به لباب الانساب شود.

[ ج َ ب َ ] (اِخ ) برهان الدین بن عمربن ابراهیم بن خلیل خلیلی جعبری از افاضل علمای عامه ٔ قرن هشتم هجری بشمار می آید که فقیه و قاری متقن و متفنن بوده و کنیه اش ابواسحاق و لقبش در بغداد تقی الدین و در ...